Waarom de groene specht lacht

We hebben in onze flora een aantal planten met geheimzinnige krachten.
Zo zijn er veel verhalen uit de oudheid over een wonderbaarlijke
wortel, die de kracht bezat om zware deuren te openen, ijzer en steen
te breken. De moeilijkste sloten sprongen open en gaven toegang tot
grote schatten.

Jacob Van Maerlant een Vlaamse dichter (ca. 1235- ca 1300) schrijft  in
zijn 'Der Nature Bloeme'

In holen bomen maecti sine nest,
dar broeti sine jonghe best.
Sloughe oec iemen yser of hout
in die gate met ghewout
ende picus niet in ne mochte,
hi vloghe och ende sochte
.i. cruud dart mede vloghe ute dat,
hoe vaste dattet stake int gat.
Oude bouke segghen dat
van desen crude tere stat
dat mer mede mach ontsluten
alrande slote van buten.

De wortel die deze magische eigenschappen bezat noemde men daarom
'Springwortel".  Je kan je natuurlijk wel voorstellen dat er
naarstig naar deze wonderbaarlijke toverwortel werd gezocht. Even
hard  als naar de Steen der Wijzen door de Alchemisten.

De sprookjes, sagen en legenden hebben het niet nodig geacht om een
duidelijke aanwijzing te geven over de plaats waar de wortel te
vinden is. Ook is er niets geschreven over de naam van de wortel of
plant. Had de fantasie die zich in dergelijke gevallen nooit
onbetuigd laat, vrijspel?

Het geloof onder het volk was vrij algemeen, dat er vogels waren die deze
wonderwortel kenden en ook voor hun doeleinden gebruikten.

Onder de ingewijde vogelaars ging het verhaal dat het niets anders kon zijn
dan de Specht die het geheim van de wortel kende. Men was er van
overtuigd, dat er niets anders was dan de wortel die hun de kracht
gaf om met zijn snavel in het hardste hout te boren.

De vogellaars bedachten allerlei manieren om er achter te komen, waar de
Specht de wortel vandaan haalde en om die af te pakken.

Eén van de ideeën die men op een vergadering had, was om de opening van
zijn nestgat te dichten met een pin. De gedachte hier achter was,
zodra de Specht zou merken als zijn nest dicht zat, hij zo snel
mogelijk de wortel ging halen om de pin er uit te laten springen.

Het tweede idee was; als de Specht de pin uit de nestopening liet
springen, met een hoop lawaai en geschreeuw de Specht bij het nest
weg te jagen, zodat hij de wortel liet vallen. Het derde idee was om
een baaien of een andere vuurkleurige lap bij de boom uit te spreiden
bij de in- en uitgang van het nest. Door de schrik van het lawaai- en
geschreeuw zou de Specht de wortel op de lap laten vallen.

De Specht had de vogellaars door en liet zich niet verschalken. Tja, nu
moest het menselijk vernuft ingezet worden om de wortel zonder vogel
op te sporen. Dat viel natuurlijk niet mee, als je niet wist hoe de
wortel heette, er uitzag en waar die te vinden zou zijn.

Onder de vogellaars was al menig avondje vergaderd, maar zonder resultaat.
Er bleef niets anders over dan met andere ideeën te komen.

Sommige waren van mening dat het wel eens de geheimzinnige varenwortel zou
kunnen zijn, die alle deuren en sloten kon openen.

Anderen haalden koning Salomo erbij omdat hij de wortel van een plant
gebruikte om stenen en rotsen te splijten om zijn tempel te bouwen.

Het is misschien wel de wortel van de plant die wij nu kennen als
Salomonszegel. Als je de wortel goed bekijkt dan zie je daarop
afdrukken die op een zegel lijkt. Naar de mening van de plantkundige
zijn het de littekens van de afgebroken stengels van vorige jaren.

Hoe het ook zij, de Specht blijft in het bezit van het grote geheim en
zijn kracht die hij tentoonspreid  bij zijn speciale manier van
houtbewerking.

Natuurlijk zijn er altijd nog vogellaars en mensen  die op zoek zijn naar deze
wonderbaarlijke wortel. Als de Groene specht deze mensen ziet zoeken,
dan schalt zijn spotlach door bos en park.

Georg Ketting